Twee unieke nieuwe aanwinsten zijn vanaf nu te zien in het Stedelijk Museum Zutphen: Gezicht op de toren van de Sint-Walburgiskerk, Zutphen en Gezicht op de Sint Walburgiskerk met de Librije, Zutphen, beide van Jan Abrahamsz. Beerstraaten (1622-1666). Ze zijn verworven met de steun van diverse fondsen.
De aquarellen zijn afkomstig uit een particuliere collectie. Ze konden worden verworven met de steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Hendrickje Fonds), de Gravin van Bylandt Stichting, Stichting Fonds A.H. Martens van Sevenhoven en de Vereniging Vrienden Musea Zutphen.
Op donderdag 4 december werden ze gepresenteerd. Conservator Christiaan te Strake van het Stedelijk Museum Zutphen toonde aan de hand van voorbeelden uit de collectie aan dat kunstenaars vóór Beerstraaten er nog niet in waren geslaagd zo’n goede weergave van de Walburgiskerk te maken. Die van Blaeu op zijn kaart uit 1649 “begint er al een beetje op te lijken”. Dit topstuk is nu één van de topstukken, benadrukte Te Strake, “want de nieuwe aanwinsten zijn echt spectaculair.”
Hoe spectaculair maakte Laurens Schoemaker, conservator historische topografie van het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis in Den Haag, duidelijk. Hij vertelde gepassioneerd over deze en andere werken van Beerstraaten. Hoewel de kunstenaar maar 44 jaar werd, heeft hij een enorm oeuvre achtergelaten. Beerstraaten verzamelde in heel Nederland materiaal voor zijn stadsgezichten. Ook in Zutphen. Een van die tekeningen, van de Wijnhuistoren, was al in het bezit van het Stedelijk Museum Zutphen. Het zijn opvallend grote bladen voor dit soort tekeningen, zonder figuurtjes, ongesigneerd en ook zonder datering.
Na bestudering van het werk komt Schoemaker tot de conclusie dat de Zutphense aanwinsten voorbereidingen tekeningen zullen zijn geweest voor schilderijen. Dat zou ook de reden zijn waarom er geen figuurtjes in voorkomen, en bijvoorbeeld wel in bekende schilderijen van Beerstraaten zoals die van het stadhuis van Kampen.
Zijn verhaal had de toehoorders nieuwsgierig genoeg gemaakt om de werken zelf op zaal te gaan bekijken. Tot en met 22 maart 2026 kan iedereen dat in het Stedelijk Museum Zutphen. Omdat de tekeningen kwetsbaar zijn en beter niet te veel kunnen worden blootgesteld aan licht, worden ze daarna niet permanent getoond.