Het elektriciteitsnet raakt in delen van de Achterhoek vol, waardoor er volgens netbeheerder Liander tot 2025 geen nieuwe bedrijven op het elektriciteitsnet van Bedrijvenpark A18 (Wehl) en DocksNLD2 (’s-Heerenberg) aangesloten kunnen worden. Huizenbouw, digitalisering, de energietransitie en een groeiende economie zorgen voor een explosief stijgende vraag.
In de dunbevolkte Achterhoek is de energievraag volgens Liander van oudsher laag. De economische groei brengt hier verandering in. Ondernemers gebruiken veel meer elektriciteit, tot vijf keer zoveel, terwijl de ‘dunne kabels’ in de regio daar niet op berekend zijn. Ook op het terugleveren van stroom vanuit zonne- en windmolenparken is het systeem niet gebouwd. Liander maakt een vergelijking met het wegennet voor de oplossing. “Wij gaan nu de provinciale wegen verbreden”, zegt een woordvoerder, doelend op het ondergrondse middenspanningsnet. “Die zijn in de Achterhoek traditioneel gezien 10.000 volt, maar dat gaan we uitbreiden naar 20.000 volt.” Deze ingreep moet zorgen voor een verviervoudiging van de netcapaciteit in de regio.
Bedrijven die al concrete plannen hadden en capaciteit hebben aangevraagd op de twee bedrijventerreinen worden niet geraakt, maar voor nieuwe locaties is geen plek tot het stroomnet de upgrade heeft gekregen. Tot 2025 wordt gewerkt aan het middenspanningsnet door onder meer nieuwe kabels te trekken van het Liander-elektriciteitsstation aan de Houtmolenstraat (Doetinchem) naar het A18 Bedrijvenpark. “Daardoor zal er af en toe overlast ontstaan”, beaamt de woordvoerder. Ook wordt er op het elektriciteitsstation van Liander aan de Houtmolenstraat eind 2024 een zwaardere transformator geplaatst waarmee extra capaciteit wordt gecreëerd.
‘Eén op de drie straten moet open’
De capaciteitsproblemen in de Achterhoek staan niet op zichzelf. Netbeheerders in heel het land hebben tot 2030 veertig miljard euro uitgetrokken om het elektriciteitsnetwerk aan te passen aan de huidige tijd. Naast de economische voorspoed, wat zich uit in een groei van bedrijventerrein, zorgt ook het terugleveren van groene stroom van wind- en zonneparken voor capaciteitsproblemen. “Het net is honderd jaar oud en nu zie je dat we het totaal anders gaan gebruiken”, aldus de woordvoerder.
Verdubbelde capaciteit
De komende jaren moet de capaciteit van het elektriciteitsnet verdubbeld worden. “Eén op de drie straten moet de komende jaren open om ruimte te maken voor energie van de toekomst”, schetst de woordvoerder. “Dat is heel veel werk, dat niet allemaal tegelijk gedaan kan worden. Zeker niet omdat ook wij te maken hebben met het landelijk tekort aan technici. Alleen wij al hebben de komende jaren tweeduizend nieuwe technische collega’s nodig om de klus te kunnen klaren.”
‘Innovaties’
Liander houdt capaciteit beschikbaar voor de nu bekende woningbouwplannen. Met name bedrijventerreinen en plekken waar groene energie wordt opgewekt zorgen voor knelpunten. Volgens Liander hoeft 2025 geen harde datum te zijn als ondernemers creatieve oplossingen vinden. “Het is op dit moment 2025, maar dat hoeft niet als er volgende week een uitvinding wordt gedaan” zegt de woordvoerder. “Rond knelpunten zie je dat ondernemers zelf innovatief worden en bijvoorbeeld met grote accu’s gaan werken.”