Epilepsie? “Neem de schedel van een dode man, die niet een natuurlijke dood is gestorven maar van wie het hoofd is afgeslagen, zaden van de pioenroos, vogellijm, het hart van een wolf en de hoorn van een neushoorn Dit is zeer goed.” Dit en vele andere recepten zijn in de zeventiende eeuw opgeschreven door Christina Poppinck. Haar medische receptenboek (1613) wordt bewaard in het Regionaal Archief Zutphen (RAZ).
Omdat het historica Mirjam van Velzen-Barendsen van het RAZ fascineerde, heeft zij er samen met anderen uitgebreid onderzoek naar gedaan. Het resultaat verschijnt als deel vier in de reeks Zutphense Erfgoedpublicaties van het Erfgoedcentrum Zutphen: Van mummiepoeder tot zilverschoon, De beproefde remediën van Christina Poppinck.
Het medische receptenboek uit 1613 van Christina Poppinck is al jaren een groot succes tijdens rondleidingen in het Regionaal Archief Zutphen. Het manuscript wordt in het rechterlijk archief van de stad bewaard en het verkreeg een dubieuze reputatie als ‘heksenboek’.
Over de achtergrond van het receptenboek en de schrijfster was eigenlijk niets bekend. Mirjam van Velzen-Barendsen en Dineke van Krimpen besloten erin te duiken. Het manuscript, dat in Keulen is geschreven werd getranscribeerd en vertaald van het Duits naar het Nederlands. Met de hulp van deskundigen werden zowel het boek als de schrijfster onderzocht.
In deze Zutphense Erfgoedpublicatie komen de resultaten van het onderzoek samen. Naast de volledige transcriptie en hertaling van de oorspronkelijk medische tekst, zijn er inleidende artikelen en verklarende bijlagen opgenomen. Uiteindelijk blijkt het verhaal achter het receptenboek anders dan gedacht. Het getuigt van de kennis en kunde van een bijzondere vrouw die na haar dood werd vergeten, maar nu – vierhonderd jaar later – weer een gezicht krijgt.
Van mummiepoeder tot zilverschoon, De beproefde remediën van Christina Poppinck verschijnt op Internationale Vrouwendag 8 maart.