Niet alleen in de Achterhoek, maar ook over de grens in Duitsland is er een blauwtonguitbraak. Sinds 6 juni zijn daar drie vaccins toegestaan om koeien en schapen te beschermen tegen het virus, dat wordt overgebracht door besmette knutten (kleine muggen). Hoewel Nederlandse veehouders geen financiële steun krijgen van de overheid om de vaccins aan te schaffen, hebben boeren in de grensdeelstaat Noordrijn-Westfalen wél die mogelijkheid.
In april is in Nederland het gebruik van een vaccin tegen het blauwtongvirus toegestaan. In mei zijn een tweede en derde vaccin goedgekeurd. De vaccins zijn voor zowel schapen als voor runderen. “Er zijn rond de één miljoen schapen in Nederland en voor elk schaap is één dosis van het vaccin nodig. Runderen moeten twee keer worden gevaccineerd”, schrijft de Rijksoverheid. Vaccinatie tegen blauwtong is trouwens niet verplicht. Veehouders mogen zelf bepalen of zij dit willen.
Maar hoeveel kost zo’n blauwtongvaccin eigenlijk? Dierenartsen zetten de vaccins en rekenen verschillende prijzen. Vandaar dat niet precies te zeggen is wat het kost, maar uit een rondvraag van streekomroep REGIO8 langs verschillende dierenartsen blijkt dat een vaccin voor een schaap zo’n vijf euro bedraagt. Koeien hebben een grotere dosis nodig en kunnen zelfs twee keer gevaccineerd worden. Een vaccin voor runderen ligt daarom hoger, ongeveer tussen de zes en acht euro per stuk. Veehouders moeten deze kosten zelf dragen.
In Duitsland verschillen deze kosten niet echt, maar veehouders hebben in sommige deelstaten geluk. In Noordrijn-Westfalen bijvoorbeeld kunnen boeren financiële steun aanvragen bij het Dierziektenfonds, legt Sebastian Klement-Aschendorff, woordvoerder bij het Ministerium für Landwirtschaft und Verbraucherschutz des Landes Nordrhein-Westfalen (ministerie voor landbouw in Noordrijn-Westfalen) uit. “Onder bepaalde omstandigheden en afhankelijk van de begrotingssituatie dragen de Duitse deelstaten bij aan de hulp. In Noordrijn-Westfalen kan een subsidie van twee euro per gevaccineerd rundvee en één euro per gevaccineerd schaap worden aangevraagd.” Dit dekt overigens niet de volledige kosten van de vaccins.
Als onze oosterburen financiële steun kunnen krijgen, waarom kan dat dan niet in Nederland? “Bij gehouden dieren is het uitgangspunt dat een houder van dieren primair verantwoordelijk is voor de gezondheid en het welzijn van zijn dieren”, vertelt woordvoerder Thalina van Aerts van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. “Iedereen die een dier houdt, moet er rekening mee houden dat een dier ziek kan worden en dood kan gaan. De eventuele financiële schade zullen ondernemers dan ook zelf moeten dragen.”
Alleen onder bepaalde besmettelijke dierziekten neemt de overheid maatregelen. “Dit is vastgelegd in Europese wetgeving. Het gaat dan om zogenoemde ‘Categorie A-ziektes’. Dit zijn ziektes die verplicht onmiddellijk door de overheid moeten worden bestreden, omdat ze bijvoorbeeld een zoönose (infectieziekte die van dier op mens kan overgaan, red.) zijn, zoals vogelgriep. Houders krijgen een tegemoetkoming in de schade voor de dieren die geruimd worden of materialen die vernietigd worden”, zegt Van Aerts.
Blauwtong valt niet onder de Categorie A-ziekte, maar volgens de Europese uitvoeringsverordening onder Categorie C. “Dit zijn ziekten waarin bestrijding niet verplicht is. Er hoeven dus geen verplichte maatregelen door de overheid getroffen te worden waardoor een houder schade ondervindt. Er geldt voor blauwtong ook geen vaccinatieplicht. Alleen een meldingsplicht. Omdat er geen verplichte maatregelen gelden, valt de financiële schade onder het ondernemingsrisico”, aldus Van Aerts.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) brengt iedere maandag en donderdag een nieuwe rapportage uit over het aantal blauwtongbesmettingen per plaats. Uit de laatste cijfers blijkt dat er 1723 besmettingen in Nederland zijn, vooral in Overijssel, Gelderland, het oosten van Noord-Brabant en het noorden van Limburg. In de Achterhoek staat de teller inmiddels op 325 gevallen. Het dorp Aalten spant de kroon met maar liefst 38 blauwtongbesmettingen.
De aantallen zijn uitgesplitst naar PCR-positief en klinisch positief. Bij dat laatste zijn de besmettingen geconstateerd op basis van kenmerkende symptomen, zonder dat dit verder onderzocht is. PCR-positief betekent dat blauwtong is geconstateerd op basis van bloedonderzoek.
Dit bericht is tot stand gekomen in samenwerking met streekomroep REGIO8