Zowel de LTO, activistische boeren en gemeenteraadsleden in de Achterhoek blijven kritisch na het rapport dat adviseur Johan Remkes woensdag presenteerde over de stikstofcrisis. Nog altijd moet de stikstofuitstoot in 2030 gehalveerd zijn, wel is het gewraakte kaartje van tafel en toonde Remkes begrip voor de pijn in de sector.
De voormalig minister hoopt dat het kabinet samen met de agrarische sector verder werkt aan een landbouwakkoord. Een van de adviezen is om vast te houden aan de deadline van 2030. Hij geeft wel mee dat in 2025 en 2028 bekeken moet worden of het overal haalbaar is. Remkes stelt dat het bij boeren omstreden stikstofkaartje, dat stikstofminister Van der Wal in juni presenteerde, van tafel moet: “Het kaartje is veel te absoluut overgekomen, pas later kwamen er verschillende nuanceringen. Het kaartje doet meer kwaad dan goed.” Volgens Remkes hebben de boeren te maken gehad met ‘zwalkend en soms falend beleid’. Als voorbeeld noemt hij het afschaffen van het melkquota in 2015 en de invoering van de fosfaatrechten in 2017: “Het gevolg is dat boeren die na 2015 door de overheid en financiers werden gestimuleerd uit te breiden nu met dure en grote stallen zitten waarin niet voldoende dieren kunnen worden gehouden om rendabel te zijn.”
Melkveehouder Meike Lubbers uit Sinderen is raadslid in Oude IJsselstreek namens de DorpEnPlattelandBeweging (DePB). Zij heeft het idee dat er weinig gaat veranderen: “Het voelt een beetje als meer van hetzelfde en ze gaan gewoon door waar ze mee bezig zijn”, aldus de boerin. “Nu willen ze de piekbelasters uitkopen en als die weg zijn, krijg je weer andere piekbelasters. Het voelt alsof ze nu maar een kleine groep pakken om de andere niet in opstand te laten komen. Ze hadden de boeren perspectief moeten geven en dat mis ik wel.” Haar fractievoorzitter, Herman Vreeman, kan zich wel vinden in de kritiek die Remkes uit op het kabinet als het gaat om ‘zwalkend beleid’: “Dat kan ik alleen maar onderschrijven, een spijkerharde conclusie over de manier waarop de politiek dacht de mensen buiten de Randstad te moeten benaderen met rigoureuze maatregelen.”
Activistische boeren zien de boodschap van Remkes als een ‘nieuwe oorlogsverklaring’, aldus Rutger van Lier uit Halle: “Ze willen vasthouden aan de halvering van de stikstofuitstoot en vijf- tot zeshonderd boeren uitkopen. Er blijft alleen maar ellende uit Den Haag komen.” Ook in appgroepen van ‘trekkerboeren’ wordt volgens de Hallenaar negatief gereageerd. “Er is niet één appgroep waar iets positiefs werd gezegd”, aldus Van Lier. “Ze zien het als een nieuwe oorlogsverklaring richting de boer. Ze zijn zich aan het beraden op acties, maar vooral hoor je veel stemmen van: Laat Den Haag links liggen, niet praten, niet ontvangen op het bedrijf, helemaal niks meer.”
LTO Nederland, de ondernemersorganisatie voor Nederlandse boeren en tuinders, gaat naar aanleiding van het rapport een consultatie onder de leden houden. De ruim dertigduizend LTO-leden mogen van de organisatie beslissen of het rapport van Remkes kan ‘bijdragen aan de broodnodige verbetering van het vertrouwen en verdieping van de inhoud.’ De uitslag van deze peiling wordt dinsdag verwacht. Wel laat de LTO weten de aanbeveling om tot zeshonderd piekbelasters binnen één jaar (vrijwillig) te beëindigen ‘onmogelijk en onnodig’.
Dit bericht is tot stand gekomen in samenwerking met streekomroep REGIO8